Friday, Apr 25, 2025

ભારતનું નવું લેઝર હથિયાર કેમ ડ્રોન-મિસાઇલને પળભરમાં કરશે રાખ? DRDO એ ગણાવી ખાસિયતો

3 Min Read

ભારતનું નવું લેઝર સિસ્ટમ એટલું શક્તિશાળી છે કે તે ડ્રોન, મિસાઇલ અને જાસૂસી સેન્સરોને પળભરમાં રાખમાં ફેરવી શકે છે. તાજેતરમાં DRDO એ તેનું પરીક્ષણ સફળતાપૂર્વક કર્યું છે. 30-કિલોવોટ લેઝર આધારિત ડિરેક્ટેડ એનર્જી વેપન (DEW) Mk-II (A) સિસ્ટમના પરીક્ષણ સાથે ભારત હવે તે દેશોમાં સામેલ થઈ ગયું છે, જેમના પાસે આ શક્તિશાળી લેઝર હથિયાર સિસ્ટમ છે.

આ હથિયારની સૌથી ખાસ વાત એ છે કે તે દુશ્મનને જવાબ આપવા માટે કોઈ ગોળા-બારૂદ કે રોકેટનો ઉપયોગ નથી કરતું, માત્ર લાઈટ (પ્રકાશ) વડે હુમલો કરે છે. આ લેઝર સિસ્ટમને ડિઝાઇન કરવામાં DRDOના હાઈ-એનર્જી સિસ્ટમ્સ સેન્ટર CHESS અને દેશના અનેક શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને ઉદ્યોગોએ પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે. તેનું પરીક્ષણ સફળ રહ્યું અને તેણે ડ્રોનને પડી હાંકી દીધો, તેમજ દુશ્મનના સેન્સરો અને દેખરેખ માટેના એન્ટેના પણ નષ્ટ કરી નાખ્યા.

આ કેમ કામ કરે છે, તે સમજીએ. સૌથી પહેલાં તેમાં લાગેલ ઇનબિલ્ટ ઇલેક્ટ્રો ઑપ્ટિક (EO) સિસ્ટમ લક્ષ્યની ઓળખ કરે છે. ત્યારબાદ DEW પ્રકાશની ઝડપે લક્ષ્ય પર હુમલો કરે છે અને લેઝર બીમથી તેને કાપી નાખે છે. જો લેઝર બીમ સીધા વોર્હેડ (warhead) પર મારે છે તો પરિણામો વધુ અસરકારક હોય છે. લાઇટ વડે હુમલો થતો હોવાથી સૈનિકો માટે તેનો ઉપયોગ ખૂબ સરળ બને છે. તે એક સાથે આવતા ડ્રોનના જૂથને પણ પળભરમાં નષ્ટ કરી શકે છે.

નવું લેઝર સિસ્ટમ ખાસ કરીને એ ઓપરેશનો માટે ખૂબ ઉપયોગી સાબિત થશે જ્યાં અવાજ વિના ઓપરેશન કરવું જરૂરી હોય. આ હથિયાર કોઈ અવાજ કે ધુમાડા વિના દુશ્મનના લક્ષ્યને નષ્ટ કરી શકે છે. યુદ્ધના મેદાનમાં ઝડપથી દુશ્મનના ડ્રોનનો ખાતમો કરી શકે છે.

ભારત અનેક પ્રકારની ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને શક્તિશાળી હથિયારો તૈયાર કરી રહ્યો છે. DRDOના ચેરમેન સમીર વી કામતે જણાવ્યું છે કે, આ તો માત્ર શરૂઆત છે. ભારત એવા હથિયારો પર કામ કરી રહ્યો છે જે “સ્ટાર વોર્સ” જેવી પાવર આપી શકે. તેમનાં નિવેદનથી સ્પષ્ટ છે કે ભારતીય સેનાને આવનારા સમયમાં આવા હથિયારો મળશે જે દુશ્મનને ચોંકાવી દેશે અને દેશને સુરક્ષા આપશે.

DRDOએ પોતાની વિજ્ઞાનિક સિદ્ધિઓ વિશે જણાવ્યું કે, Mk-II (A) DEW સિસ્ટમે લાંબી અંતર પર ફિક્સ્ડ વિંગ ડ્રોનને નિશાન બનાવીને તોડી પાડ્યા. અનેક ડ્રોન હુમલાઓને નિષ્ફળ બનાવી દીધા. દુશ્મનના સેન્સરો અને એન્ટેનાને નષ્ટ કરીને પોતાની ક્ષમતા દર્શાવી. લક્ષ્ય સુધી વિજળીની જેમ થતી ઝડપ, ચોકસાઈ અને મારક ક્ષમતા એ સિસ્ટમને અત્યાર સુધીનું સૌથી શક્તિશાળી કાઉન્ટર ડ્રોન સિસ્ટમ બનાવે છે.

DRDOનું કહેવું છે કે ઓછી કિંમતવાળા ડ્રોન હુમલાઓને રોકવાની જરૂરિયાત વિશ્વભરના સૈન્ય સંગઠનોને DEW અપનાવવા માટે પ્રેરણા આપી રહી છે. આ લેઝર ફાયરિંગની માત્ર થોડા સેકન્ડ્સની કિંમત થોડા લિટર પેટ્રોલ જેટલી હોય છે. એટલે કે, આ હથિયાર લક્ષ્યને નષ્ટ કરવા માટે એક ખૂબ જ ઓછી કિંમતવાળો વિકલ્પ બની શકે છે.

Share This Article