ભારતના ઇતિહાસનું સૌથી મોટું બેંક કૌભાંડ- કૌભાંડનો આંકડો જ એવડો મોટો છે કે નીરવ અને વિજયને નીચું જોવું પડે !

Share this story

The biggest bank scandal

  • ભારતમાં હવે કૌભાંડ બહાર આવવાં એક સામાન્ય વાત બની ગઈ છે. ખાસ કરીને બેન્ક કૌભાંડનાં સમાચાર તો છાશવારે ને છાશવારે સાંભળવા મળે છે ત્યારે વધુ એક બેન્ક કૌભાંડ સામે આવ્યું છે.

થોડા વર્ષો પહેલા સુધી તમે બોલિવૂડના (Bollywood) બાદશાહ શાહરૂખ ખાન (Shah Rukh Khan)ને DHFL ની જાહેરાત કરતી વખતે જોયો જ હશે. જ્યારે કોઈ મોટો સ્ટાર (Big star) અમને કંપની, પેસ્ટ, તેલ અથવા સેવાઓ વિશે કહે છે, ત્યારે અમે તે કંપની પર 100 ટકા વિશ્વાસ કરીએ છીએ. આવું ઘણા દાયકાઓથી થઈ રહ્યું છે. પરંતુ આ DHFL છેતરપિંડી (DHFL fraud) કરવામાં માહેર હોવાનું બહાર આવ્યું છે. એક પછી એક મોટા ખેલો સામે આવી રહ્યાછે.

એક વર્ષ પહેલા, એવું જાણવા મળ્યું હતું કે DHFL એ પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજનાની મદદથી ગરીબોને ઘર આપવાના નામે સબસિડીની છેતરપિંડી કરી હતી. હા આ ખાનગી ફાઇનાન્સ કંપનીએ 80,000 નકલી ખાતા ખોલ્યા, આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના લોકોને બનાવટી બનાવ્યા, તેમને લોન આપી અને સરકારની છૂટછાટો ખાધી. બેંકોએ લગભગ 1900 કરોડનું રિબેટ બે હપ્તામાં વાધવાન બ્રધર્સની કંપનીને ટ્રાન્સફર કર્યું હતું. મતલબ કે ગરીબોના ઘર કાગળ પર બની ગયા અને વાસ્તવમાં સબસિડી વાધવાન ભાઈઓ સુધી પહોંચી. તેને 14 હજાર કરોડનું કૌભાંડ કહેવામાં આવ્યું હતું. DHFL, યસ બેંક સાથે મળીને, ઘણી આંતરિક વિક્ષેપ પણ કરી છે. પહેલા આપણે 9,000 કરોડ, 14 હજાર કરોડ, 23 હજાર કરોડને મોટું કૌભાંડ માનતા હતા, પરંતુ હવે DHFL સાથે સંબંધિત 34,615 કરોડનું કૌભાંડ સામે આવ્યું છે.

સીબીઆઈના 50 અધિકારીઓની ટીમ પત્રની તપાસ કરી રહી છે :

હા, આ સીબીઆઈ દ્વારા અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી બેંક ફ્રોડ તપાસ હોવાનું કહેવાય છે. કંપનીના પ્રમોટર્સ કપિલ અને ધીરજ વાધવન વિરુદ્ધ બેંક ફ્રોડનો કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે. એવો આરોપ છે કે કંપનીએ યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની આગેવાની હેઠળની 17 બેંકોના કન્સોર્ટિયમ સાથે રૂ. 34,615 કરોડની છેતરપિંડી કરી હતી. સીબીઆઈના 50થી વધુ અધિકારીઓની ટીમે થોડા કલાકો પહેલા મુંબઈમાં આરોપીઓના 12 સ્થળો પર સર્ચ કર્યું હતું. વાધવાન બંધુઓ યસ બેંકના પૂર્વ સીઈઓ રાણા કપૂર વિરુદ્ધ નોંધાયેલા ભ્રષ્ટાચારના કેસમાં આરોપી છે.

કેવી રીતે થયું કૌભાંડ ?

આ રમત વર્ષ 2010 થી શરૂ થાય છે. UBIનો આરોપ છે કે DHFL કંપનીએ વિવિધ વ્યવસ્થાઓ હેઠળ બેંકોના કન્સોર્ટિયમ પાસેથી લોન લેવાનું શરૂ કર્યું. 2018 સુધીમાં તે રૂ. 42,871 કરોડે પહોંચ્યો હતો. પરંતુ મે 2019 થી ચુકવણીમાં ડિફોલ્ટ થવાનું શરૂ કર્યું. આ રીતે DHFL એ 17 બેંકો સાથે હજારો કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી હતી.

એનપીએ અને ઓડિટ રિપોર્ટ :

અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે, ધિરાણ આપતી બેંકોએ જુદા જુદા સમયે ખાતાઓને NPA (નોન-પરફોર્મિંગ એસેટ) તરીકે જાહેર કર્યા છે. UBIએ દાવો કર્યો હતો કે KPMG એ ઓડિટ હાથ ધર્યું હતું અને પછી મોટી નાણાકીય ગેરરીતિઓ, ભંડોળનો ગેરઉપયોગ, દસ્તાવેજોમાં બનાવટી વગેરે મળી આવ્યા હતા.

એક સમયે ખાનગી ક્ષેત્રમાં સિક્કા ચલાવતા વાધવાન બંધુઓ હવે જેલના સળિયા પાછળ છે. કપિલ અને ધીરજ વાધવનની મે 2020માં ધરપકડ કરીને જેલમાં ધકેલી દેવામાં આવ્યા હતા. તે કેસ યસ બેંકની છેતરપિંડી સાથે સંબંધિત હતો. પિરામલ કેપિટલ એન્ડ હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ (PCHF) એ DHFLને રૂ. 34,250 કરોડમાં હસ્તગત કરી છે.

એબીજી શિપયાર્ડ અત્યાર સુધીનું સૌથી મોટું કૌભાંડ હતું :

DHFL કેસ ખોલે તે પહેલાં, એવું માનવામાં આવતું હતું કે ABG શિપયાર્ડની રૂ. 23,000 કરોડની છેતરપિંડી એ સૌથી મોટું બેંક કૌભાંડ હતું. સીબીઆઈએ આ વર્ષની શરૂઆતમાં એબીજી શિપયાર્ડ લિમિટેડના ભૂતપૂર્વ ચેરમેન અને મેનેજિંગ ડિરેક્ટર ઋષિ અગ્રવાલની રૂ. 22,848 કરોડના કથિત બેંક કૌભાંડની તપાસના સંદર્ભમાં પૂછપરછ કરી હતી. ત્યારે એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે કોઈપણ કેન્દ્રીય એજન્સી દ્વારા નોંધાયેલ આ પ્રકારનો આ સૌથી મોટો કેસ છે. 25 ઓગસ્ટ, 2020 ના રોજ એસબીઆઈ દ્વારા આપવામાં આવેલી ફરિયાદના આધારે 7 ફેબ્રુઆરીએ કેસ નોંધ્યા પછી સીબીઆઈ દ્વારા તપાસ શરૂ કરવામાં આવી હતી.