ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે સુપ્રીમ કોર્ટે એક સીમાચિહ્નરૂપ ચુકાદો આપ્યો છે. કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે કોઈપણ ઉમેદવાર જે તેમના ઉમેદવારી પત્રોમાં કોઈપણ ગુનાહિત દોષિતો જાહેર કરવામાં નિષ્ફળ જાય છે, ભલે તે સગીર હોય અને પછીથી હાઈકોર્ટ દ્વારા રદ કરવામાં આવે, તો તેને ચૂંટણી લડવા માટે ગેરલાયક ઠેરવવામાં આવશે. બિહાર વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ વચ્ચે આવેલો આ નિર્ણય રાજકીય પક્ષો માટે મોટો ઝટકો સાબિત થઈ શકે છે.
આ કેસમાં કોર્ટે આ નિર્ણય આપ્યો
મધ્યપ્રદેશના ભીખાનગાંવના મ્યુનિસિપલ કાઉન્સિલર પૂનમના કિસ્સામાં આ નિર્ણય આવ્યો હતો, જેમને નેગોશિયેબલ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ એક્ટ (૧૮૮૧) ની કલમ ૧૩૮ હેઠળ ચેક બાઉન્સ થવા બદલ ટ્રાયલ કોર્ટે એક વર્ષની જેલની સજા ફટકારી હતી.
ઉમેદવારી પત્રોમાં સજાનો ઉલ્લેખ નહોતો.
જોકે બાદમાં હાઈકોર્ટે દોષિત ઠેરવવાની સજા રદ કરી હતી, પરંતુ પૂનમે તેના ઉમેદવારી પત્રોમાં તેનો ઉલ્લેખ કર્યો ન હતો. નીચલી અદાલતોએ તેની ઉમેદવારી રદ કરી હતી, જેના વિરુદ્ધ તેણે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરી હતી.
ન્યાયાધીશે શું કહ્યું ખબર છે?
ન્યાયાધીશ પી.એસ. નરસિંહા અને અતુલ એસ. ચાંદુરકરની બેન્ચે ગુરુવારે સ્પેશિયલ લીવ પિટિશન (SLP) ફગાવી દેતા કહ્યું કે, “નોમિનેશન પેપરમાં દોષિત જાહેર ન કરવો એ મતદારોના અધિકારોનું સીધું ઉલ્લંઘન છે. દોષિત જાહેર ન થયાની હકીકત ઉમેદવારને તેને છુપાવવાનો અધિકાર આપતી નથી.”
સોગંદનામામાં દોષિત ઠેરવવાનો ફરજિયાત ઉલ્લેખ
કોર્ટે એ પણ ભાર મૂક્યો કે ચૂંટણી સોગંદનામામાં અગાઉની તમામ સજાઓનો ઉલ્લેખ કરવો ફરજિયાત છે, પછી ભલે ગુનો નાનો હોય અથવા સજા પાછળથી ઉલટાવી દેવામાં આવી હોય.
