ભારતીય વિમાનપટ્ટન પ્રાધિકરણ (AAI) એ સોમવારના રોજ નાગરિક ઉડાન સંચાલન માટે ઉત્તર અને પશ્ચિમ ભારતમાં આવેલા ૩૨ વિમાનમથકો ફરીથી શરૂ કરવા માટે નોટિસ ટુ એરમેન (NOTAM) જારી કરી હતી. આ વિમાનમથકોને ત્રણ દિવસ પહેલાં તાત્કાલિક રૂપે બંધ કરવામાં આવ્યા હતા, જેને પછીમાં આગામી ગુરુવાર (15 મે) સુધી લંબાવવામાં આવ્યું હતું. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ડ્રોન, મિસાઈલ અને લાંબી પહોચવાળા હથિયારોને લઈને વધતી તણાવની સ્થિતિને કારણે સંપૂર્ણ યુદ્ધની આશંકા ઊભી થઈ હતી. આંતરરાષ્ટ્રીય ઉડાન માર્ગોને ફરીથી ખુલ્લા કરવા માટે અલગ નોટમ જારી કરવામાં આવ્યો હતો. નોટમ અનુસાર હવે તમામ ૨૫ માર્ગ ઉપલબ્ધ છે.
નોટમ જારી કરનારી સંસ્થા એએઆઈના બે અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે હવે વિમાનમથકોને ફરીથી ખોલવાનું કામ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. નોટમ એ વિમાનીકરણના હિતધારકો માટે એક લેખિત સૂચના હોય છે, જેમાં કોઈ ખાસ બદલાવ કે ઘઠનાની જાણકારી આપવામાં આવે છે. નોટમમાંથી એક મુજબ મુંબઈ ફ્લાઈટ ઇન્ફોર્મેશન રીજન હેઠળ આવતા વિમાનમથકો જેમ કે મુદ્રા, જામનગર, રાજકોટ, પોરબંદર, કંડલા, કેશોદ અને ભુજને ફરીથી શરૂ કરવામાં આવ્યા છે.
અન્ય નોટમમાં જણાવાયું છે કે શ્રીનગર, જમ્મુ, હિંડન, સરસાવા, ઉત્તરલાઈ, અવંતિપુર, અંબાલા, કુલ્લૂ, લુધિયાણા, કિશનગઢ, પટિયાલા, શિમલા, કાંગડા, બઠિંડા, जैસલમેર, જોધપુર, બીકાનેર, હલવારા, પઠાનકોટ, લેહ અને ચંડીગઢ વિમાનમથકોને સંચાલન પુનઃશરુ કરવા માટે સૂચિત કરવામાં આવ્યા છે. એચટીએ નોટમ્સ જોઈ છે.
એએઆઈના એક અધિકારીએ જણાવ્યું: “બધા વિમાનમથકો માટે નોટમ જારી કરવાની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે અને તેને જલ્દી જાહેર કરવામાં આવશે.” તેમણે કહ્યું કે ઉડાન સંચાલનની પુનઃસ્થાપના સંબંધિત એરલાઇનસ પર આધાર રાખે છે. “વિમાનમથક ફરીથી શરૂ કરવાનો સમયલાયક પ્રક્રિયા નથી. એરલાઇનસે તેમની ઉડાનોની યોજના બનાવવી પડે છે, જેમાં સમય લાગે છે.”
ભારતીય વાયુસેનાએ સોમવારના સવારે કહ્યું હતું કે સરહદી વિસ્તારોમાં “કોઈ ખાસ પ્રવૃત્તિ” જોવા મળી નથી, જેના કારણે વિમાનમથકો અને માર્ગો ફરીથી ખોલવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો. વાયુસેનાએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું, “જમ્મુ-કાશ્મીર અને આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદે આવેલાં અન્ય વિસ્તારોમાં રાત્રિ શાંતિભેર ગઈ. કોઈપણ પ્રકારની ઘટનાની જાણકારી નથી મળી, જે છેલ્લા ઘણા દિવસોથી પહેલી શાંતિપૂર્ણ રાત્રિ છે.”
બુધવારે પાકિસ્તાન અને પાકિસ્તાન દ્વારા કબ્જા કરાયેલા કાશ્મીર (પીઓકે) ખાતે આવેલા નવ આતંકી ઠેકાણાઓ પર નિખાલસ હમલાઓ બાદ વિમાનમથકો બંધ કરવામાં આવ્યા હતા. જમ્મુ-કાશ્મીરના પહેલગામમાં 22 એપ્રિલે થયેલા આતંકી હુમલાના બદલો રૂપે ૭ મેના રોજ ‘ઓપરેશન સિંદૂર’ અંતર્ગત આ હુમલાઓ કરવામાં આવ્યા હતા.
દિલ્હી વિમાનમથક પર કામગીરી ચાલુ રહી હતી, પરંતુ કેટલીક ઉડાનોના સમયપત્રક પર અસર પડી હતી અને વિમાન ક્ષેત્રની સ્થિતિ તેમજ નાગરિક ઉડાન સુરક્ષા બ્યુરો (બીસીએએસ)ના આદેશો અનુસાર સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં કડકાઈ લાવવામાં આવી હતી, જેના કારણે સુરક્ષા તપાસમાં વધુ સમય લાગતો હતો.
અસરગ્રસ્ત મુસાફરોને પુનર્નિર્ધારણ માટે એક વખતના શુલ્કમાં છૂટછાટ અથવા રદબાતલ માટે સંપૂર્ણ રિફંડની ઓફર આપવામાં આવી હતી. બીસીએસએએસે ગયા ગુરુવારે પાકિસ્તાન સાથે તણાવની સ્થિતિના પગલે દેશભરના વિમાનમથકો પર કડક સુરક્ષા પ્રોટોકોલ માટે સલાહ જારી કરી હતી. આ વ્યવસ્થાઓ 18 મે સુધી અમલમાં રહેશે. આ અંતર્ગત મુલાકાતીઓને વિમાનમથકમાં પ્રવેશ કરવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો અને વિઝિટર ટિકિટની વેચાણ પણ સ્થગિત કરવામાં આવી હતી. નિયમિત સુરક્ષા તપાસ ઉપરાંત તમામ ઉડાનો માટે બોર્ડિંગ ગેટ પર યાત્રીઓ અને સામાનની વધારાની તપાસ કરવામાં આવી હતી.
આ સમગ્ર સમયગાળા દરમિયાન ભારતભરના યાત્રીઓને સલાહ આપવામાં આવી હતી કે તેઓ પોતાનું વિમાન છૂટવા પહેલા ઓછામાં ઓછા ત્રણ કલાક પહેલાં વિમાનમથકે પહોંચી જાય, જેથી ચેક-ઇન અને બોર્ડિંગ પ્રક્રિયા સરળતાથી થઈ શકે. છૂટવા પહેલા ૭૫ મિનિટ પહેલાં ચેક-ઇન બંધ કરવામાં આવી હતી.
શનિવારે પાકિસ્તાનએ તમામ ઉડાનો માટે પોતાનું હવાઈ ક્ષેત્ર ફરીથી ખુલ્લું જાહેર કર્યું, પરંતુ ભારતીય એરલાઇનસ માટે તે હજી બંધ જ રહ્યું. પાકિસ્તાની હવાઈ ક્ષેત્ર બંધ હોવાના કારણે ઉત્તર ભારતમાં આવેલા વિમાનમથકોમાંથી યુરોપ, અમેરિકા અને કેનેડા જતી તમામ આંતરરાષ્ટ્રીય ઉડાનોના માર્ગો બદલવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ હવે દક્ષિણ તરફ ફરીને મુંબઈ હવાઈ ક્ષેત્ર, અરબી સમુદ્ર અને મસ્કટથી પસાર થઈને અંતિમ ગંતવ્ય સુધી જતી રહી છે. પાકિસ્તાને ૨૪ એપ્રિલે ભારતીય એરલાઇનસ અને ભારતમાં નોંધાયેલા વિમાનોને પોતાના હવાઈ ક્ષેત્રનો ઉપયોગ કરવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
ભારતમાં બંધ કરાયેલા તમામ 32 વિમાનમથકોની યાદી નીચે મુજબ છે:
- અધમપુર
- અંબાલા
- અમૃતસર
- અવંતિપુર
- બઠિંડા
- ભુજ
- બીકાનેર
- ચંડીગઢ
- હલવારા
- હિંડન
- જેસલમેર
- જમ્મુ
- જામનગર
- જોધપુર
- કંડલા
- કાંગડા (ગગ્ગલ)
- કેશોદ
- કિશનગઢ
- કુલ્લૂ મનાલી (ભુંતર)
- લેહ
- લુધિયાણા
- મુદ્રા
- નલિયા
- પઠાનકોટ
- પટિયાલા
- પોરબંદર
- રાજકોટ (હીરાસર)
- સરસાવા
- શિમલા
- શ્રીનગર
- થોઇસ
- ઉત્તરલાઈ
