કેન્દ્રીય ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે રાજ્યસભામાં ઓનલાઈન ગેમિંગ પ્રમોશન અને રેગ્યુલેશન બિલ 2025 રજૂ કર્યું હતું. ગુરુવારે રાજ્યસભામાં ભારે હોબાળા વચ્ચે આ બિલ પસાર થયું હતું. આ દરમિયાન ગૃહમાં સૂત્રોચ્ચાર ચાલુ રહ્યા, જેના કારણે બિલ ચર્ચા વિના પાસ થયું હતું.
ગૃહમાં અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે આ બિલના માધ્યમથી ઓનલાઈન સોશિયલ ગેમ્સને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું હતું કે આ બિલમાં ઓનલાઈન ગેમિંગના બે તૃતીયાંશ સેગમેન્ટને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવી રહ્યું છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે એક સેગમેન્ટ, ઓનલાઈન મની ગેમિંગ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની પણ જોગવાઈ છે.
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું હતું કે ઓનલાઈન મની ગેમિંગ સમાજમાં, ખાસ કરીને મધ્યમ વર્ગના લોકોમાં એક મોટી સમસ્યા તરીકે ઉભરી આવી છે. તેમાં પરિવારોની જીવન બચત ખોવાઈ ગઈ છે. એવો અંદાજ છે કે 45 કરોડ લોકો તેનાથી પ્રભાવિત થયા છે. તેમાં લોકોએ મહેનતથી કમાયેલા 20,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુ રૂપિયા ગુમાવી દીધા છે.
રાજ્યસભામાં માહિતી આપતા કેન્દ્રીય મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે ઓનલાઈન મની ગેમિંગને કારણે ઘણા લોકોએ આત્મહત્યા કરી છે. આજે ઓનલાઈન ગેમિંગની સમસ્યા ડ્રગ્સની સમસ્યા જેવી બની ગઈ છે. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે આપણા મધ્યમ વર્ગના પરિવારોને બચાવવાની વાત આવે છે ત્યારે આપણા મધ્યમ વર્ગના પરિવારો અને યુવાનો વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની પ્રાથમિકતામાં પ્રથમ આવે છે. ગુરુવારે રાજ્યસભાના સુધારેલા કાર્યસૂચિમાં આ બિલનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે.
નોંધનીય છે કે આ બિલ બુધવારે જ લોકસભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યું છે. આ બિલ ઓનલાઈન ગેમિંગ ક્ષેત્રના પ્રમોશન અને નિયમન સાથે સંબંધિત છે. તેનો ઉદ્દેશ ઈ-સ્પોર્ટ્સ, શૈક્ષણિક રમતો અને સામાજિક રમતોને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ બિલ દ્વારા સંબંધિત ઉદ્યોગોના વિકાસ અને પારદર્શિતા માટે રાષ્ટ્રીય સ્તરની સત્તા સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ બિલમાં ઓનલાઈન મની ગેમ્સ (ઓનલાઈન જુગાર) પર પ્રતિબંધની જોગવાઈ પણ શામેલ છે. આ દ્વારા કોઈપણ પ્રકારની સટ્ટાબાજીની ઓનલાઈન ગેમ ઓફર કરવા, ચલાવવા, જાહેરાત કરવા, પ્રમોશન કરવા અથવા તેમાં ભાગ લેવા પર પ્રતિબંધ મૂકી શકાય છે. ખાસ કરીને આવી પ્રવૃત્તિઓ જે રાજ્યોની સરહદો પાર અથવા વિદેશી પ્રદેશોમાંથી ચલાવવામાં આવે છે.
આ બિલ જાહેર હિત અને સમાજના રક્ષણ માટે અને યુવાનો અને નબળા જૂથોને ઓનલાઈન મની ગેમ્સના સામાજિક, આર્થિક, માનસિક અને ગોપનીયતા સંબંધિત ખરાબ અસરોથી બચાવવા માટે પ્રદાન કરે છે. તે ડિજિટલ ટેકનોલોજીનો જવાબદાર ઉપયોગ પણ સુનિશ્ચિત કરે છે. તેનો ઉદ્દેશ જાહેર વ્યવસ્થા, જાહેર આરોગ્ય અને નાણાકીય વ્યવસ્થાની અખંડિતતાનું રક્ષણ કરવાનો પણ છે. બિલનો ઉદ્દેશ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા અને સાર્વભૌમત્વનું રક્ષણ કરવાનો અને એક સમાન કાનૂની માળખું પૂરું પાડવાનો પણ છે.